कश्मीरका ग्रामीण इलाकाका महिलाहरू अब आफ्ना पुरुषहरूमा निर्भर छैनन्, किनकि भारतीय सेनाले काश्मीर क्षेत्रका विभिन्‍न जिल्लाहरूमा धेरै महिला स्वयं- सहायता समूहहरू स्थापना गर्न मद्दत गरेको छ। यही कमाइले यी महिलाहरूलाई आत्मनिर्भर बनाउँदै आफ्नो परिवारलाई पनि सहयोग गरिरहेका छन्।

मध्य काश्मीरको गन्दरबल जिल्लाको कंगन क्षेत्रको गुन्ड नामक एउटा सानो गाउँमा २० महिलाहरूले भारतीय सेनाको सहयोगमा मिलेर सोनमर्ग फूड्स नामक सेल्फ हेल्प ग्रुप खोलेका छन्। तिनीहरूले अचार र जाम बनाउँछन् र तिनीहरूका उत्पादनहरू देशभर बिक्री हुन्छन्। स्याउको जाम स्थानीय रूपमा उब्जाएको स्याउबाट बनाइन्छ भने अचार गान्दरबल क्षेत्रको ताजा बगैंचाको तरकारीबाट बनाइन्छ।

भारतीय सेनाले यी उत्पादनहरूको मार्केटिङमा सहयोग गरिरहेको छ र चाँडै नै उनीहरूले यसलाई अनलाइन पनि बेच्ने छन्। प्याकेजिङ र ब्रान्डिङ पनि भारतीय सेनाको सहयोगमा गरिएको थियो।

केटीहरूलाई सुरुमा भारतीय सेनाले स्थानीय उत्पादनबाट अचार र जाम बनाउने तालिम दिएको थियो। तालिमपछि यी उत्पादनहरू बनाउन थाले र अहिले यस्ता समूहमा सामेल हुन चाहने धेरै महिला छन्।

“हामीलाई अचार र जाम कसरी बनाउने भनेर सिकाइएको थियो र त्यसपछि आफैं बनाउन थाल्यौं। हामीले गाउँका सबै केटीहरूलाई यसबारे बतायौं र उनीहरूलाई सहभागी हुन आग्रह गर्‍यौं। हामी यसैबाट आफ्नो जीविकोपार्जन गरिरहेका छौं। हामी यहाँ आएका सेनालाई धन्यवाद दिन्छौं। हामीलाई सिकाउनुभयो र हामीलाई यो स्व(सहायता समूहको हिस्सा बनाउनुभयो, एक महिला सदस्य अफ्रिनाले भनिन्।

भारतीय सेनाका यी पहलहरूले काश्मीर उपत्यकाका टाढा- टाढाका क्षेत्रहरूमा महिलाहरूलाई सशक्तिकरण मात्र गर्दैनन् तर अरू सयौंलाई आफ्नै व्यवसाय सुरु गर्न प्रेरित गरिरहेका छन्।